Probajte orijentiring

ŠTA JE ORIJENTIRING?

Orijentiring je sport gde takmičar treba, uz pomoć karte i kompasa, da za najkraće moguće vreme pronadje na terenu odredjeni broj kontrolnih tačaka (kontrola) i to onim redosledom kako je nacrtano na karti.

Za razliku od atletskih trka gde se trčanje u prirodi izvodi na obeleženoj stazi odredjene dužine, u orijentiringu se takmičari  kreću po nepoznatom terenu ,šumi, livadi, duž reke, kroz jaruge, koprive, kupine….. , oko brda, preko brda i to sve sa ciljem da, overavajući sve kontrolne tačke, stigne do cilja najbrže.

KARTA

Pre početka trke, na startu, takmičar dobija kartu na kojoj su ucrtana staza i mesta kontrolnih tačaka koje mora da obiđe. Startuje se u određenom vremenskom intervalu, jedan po jedan takmičar. Na karti su posebnim simbolima obeležena konfiguracija terena (uz pomoć izohipsi), vegetacija(livada, trčlljiva, manje trčljiva i neprohodna šuma, nisko rastinje…….), građeni objekti (kuće, mostovi, ograde, čeke…) , prirodni objekti( reke,izvori, mravinjaci,rupe,jaruge, močvare…),  i naravno SEVER. Svi ovi simboli ti pomažu da se orijentišeš u prostoru ali i da,  na osnovu svog znanja i iskustva u čitanju karte,  donosiš odluku o tome kojim pravcem će se kretati kako bi najbrže obišao celu stazu i pronašao sve kontrolne tačke.

KONTROLNA TAČKA

Takmičar kod sebe ima čip ili karton na kome overava dolazak na kontrolu.Na karti je prikazana krugom a na licu mesta se nalazi trostrana prizma narandžasto bele boje na kojoj se nalazi memorijska stanica koja registruje takmičarev čip ili perforator kojim se buši kartončić ili karta.

DISCIPLINE

U orijentiringu postoje tri pojedinačne discipline i štafeta.

Pojedinačne discipline

• Sprint (koji se trči na karti razmere 1:4000, obično se trči u parkovima i gradskim sredinama i dužina staze je oko 3km, odnosno dužina staze je podešena tako da pobedničko vreme bude od 13-15min)

  

• Srednja (koja se trči na karti razmere 1:10000, trči se po šumi ili kombinovanom terenu, dužina staze je od 4-6km, odnosno dužina staze je podešena tako da pobedničko vreme bude od 30-35min)

  

• Duga (koja se trči na kartama razmere 1:10000 i 1:15000, trči se uglavnom po šumi, dužina staze može biti od 8-15km, odnosno dužina staze je podešena tako da pobedničko vreme bude oko 75min).

Posebno zanimljiva i uzbudljiva je štafetna trka koja može imati od tri pa do deset takmičara. U skandinavskim zemljama su popularne noćne štafete sa 7 ili 10 trkača.

Znači, naoružan kartom i kompasom takmičari se kreću nepoznatim terenom, a njihova zadata staza i kontrolne tačke koje na terenu treba da pronadju, ucrtane su na karti. U svakom trenutku takmičar mora znati gde se nalazi, i kako će doći do sledeće kontrolne tačke.

Za razliku od ostalih sportova, orijentiring je specifičan po tome što staza nikad nije ista što sport čini uzbudljivijim. Karte po kojima se trči nalaze se svuda širom Srbije, a najčešće na planinama ili šumama, što dovodi do toga da takmičari u većini slučajeva ne poznaju terene. Naravno da je potrebno da takmičar bude što bolje fizički pripremljen, ali u nekim slučajevima presudnu ulogu igra dobar izbor varijanti između dve kontrolne tačke.

Takmičari se dakle, uz pomoć karte i kompasa, kreću nepoznatim terenom, a njihova zadata staza i kontrolne tačke koje na terenu treba da pronadju, ucrtane su na karti. U svakom trenutku takmičar mora znati gde se nalazi, i naravno na osnovu svog znanja i iskustva u čitanju karte, da donosi odluku o tome kojim pravcem će se kretati kako bi najbrže obišao celu stazu i pronašao sve kontrolne tačke.  Takmičar kod sebe ima čip ili karton na kome overava dolazak na kontrolu.

Dužina staze zavisi od vrste i trčljivosti terena na kome se trči. Neki tereni su veoma strmi pa su staze kraće kako bi se pobedničko vreme uklopilo u određene norme. Takmičar mora biti dobro fizički pripremljen za trčanje po šumi i brdovitom terenu, jer većina staze ne vodi putevima nego kroz šumu. Ponekad se može dogoditi da izbor varijante po putu, koja je duža u odnosu na varijantu kroz šumu, bude brža, a i obrnuto.  Orijentiring je sport koji svakako treba probati, jer je uzbudljiv sport, sa dosta putovanja i druženja, gde ne pobeđuje svaki put spremniji nego veštiji. Ovo je sport u kome takmičar treba da razmišlja iako se bori sa visokim pulsom i umorom.

U poslednje vreme svesni smo činjenice da veliki broj trkača koristi satove sa GPS prijemnicima, pa tako se oni koriste u orijentiringu za treking. Posle trke se preko programa QUICK ROUTE može spojiti treking sa kartom po kojoj ste trčali i videti kuda ste prošli i napravili eventualne greške. Takav treking možete videti na gore prikazanim kartama ili na blogu.

Još jedan zanimljiv podatak vezan za orijentiring je da se svake godine u Švedskoj održava takmičenje pod nazivom O-ringen gde se skupi više od 20000 učesnika u svim starosnim kategorijama, što je veći broj ljudi nego na Olimpijskim igrama. Vrhunski svetski orijentirci su fizički spremniji nego naši najbolji atletičari.

U Srbiji sezona traje od kraja februara do kraja oktobra i bude više od 50 trka širom Srbije i to su uglavnom dvodnevna ili trodnevna takmičenja. Ako ste voljni dođite prvo na zajedničke treninge vikendom koji se održavaju u Beogradu, Novom Sadu, Smed. Palanci ili Paraćinu da vidite kako izgleda orijentiring i zašto je tako zanimljiv sport. Raspon kategorija od pionirskih do rekreativnih vam daje mogućnost da budete elitni takmičar koji brani boje svoje zemlje na takmičenjima u inostranstvu ili da uživate u prirodi trčeći ili hodajući, a sve u skladu sa vašim fizičkim mogućnostima. Ne možete na prvim trkama očekivati odlične rezltate, jer i najiskusniji takmičari greše, jer dobar rezultat zavisi od dobrog čitanja karte za šta je potrebno iskustvo i trening sa kartom. U Beogradu postoji  BG liga i školska liga ,kao i škole orijentacije koje možete posetiti, a koje su dobre za sticanje osnovnih znanja.

Zato ako imate takmičarskog duha, ako želite da probate neverovatne stvari i spremni da se borite nekad čak i protiv sebe, ako ste željni izazova i ako želite da dodate novu dimenziju vašem trčanju, dođite i probajte orijentiring, jer ko jednom dođe ostaje zauvek.